Odszkodowanie za szkody w transporcie

Pogląd, jakoby szkoda mogła zostać zgłoszona ubezpieczycielowi dopiero w momencie otrzymania noty obciążeniowej, nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawa. W wielu przypadkach takie opóźnienie może skutkować utratą prawa do odszkodowania.

• Zgodnie z zasadami ogólnymi, termin zgłoszenia szkody do ubezpieczyciela rozpoczyna swój bieg od dnia uzyskania wiedzy o jej wystąpieniu.
• W sytuacji, gdy w liście przewozowym została umieszczona adnotacja o szkodzie, termin zgłoszenia należy liczyć od dnia wprowadzenia tej informacji do dokumentu.

• kradzież przewożonego ładunku,
• szkoda dotycząca towaru szybko psującego się, wymagają niezwłocznego poinformowania ubezpieczyciela, aby umożliwić mu podjęcie odpowiednich działań.

Terminowe zgłoszenie szkody umożliwia ubezpieczycielowi podjęcie działań, takich jak powołanie rzeczoznawcy, zaangażowanie detektywa czy zlecenie działań ekspertom. Ich zadaniem jest dokładna ocena okoliczności szkody oraz udzielenie wsparcia w ograniczeniu odpowiedzialności przewoźnika lub innych podmiotów uczestniczących w procesie przewozu.

Zachowanie właściwego terminu zgłoszenia stanowi zatem nie tylko obowiązek wynikający z przepisów prawa, ale również kluczowy element ochrony interesów ubezpieczonego i skutecznego dochodzenia roszczeń.

Minimalny zakres dokumentacji wymaganej do rozpatrzenia zgłoszenia szkody można podzielić na następujące kategorie:

• Dokumenty dotyczące ładunku
  • list przewozowy, zlecenie przewozowe lub umowa o stałej współpracy,
  • faktura oraz specyfikacja przewożonego towaru,
  • informacja o ewentualnym dodatkowym ubezpieczeniu CARGO.
• Dokumenty dotyczące kierowcy i pojazdu
  • oświadczenie kierowcy zawierające opis okoliczności, przyczyn i zakresu szkody,
  • dokumentacja fotograficzna z miejsca zdarzenia,
  • prawo jazdy kierowcy, zaświadczenie o kwalifikacjach zawodowych, dowody rejestracyjne pojazdów,
  • zapis z tachografu oraz wydruki GPS.
• Dokumenty potwierdzające podmiot uprawniony do odszkodowania
  • roszczenie poszkodowanego wraz z kalkulacją wysokości szkody (obejmujące reklamację, notę obciążeniową oraz wyliczenie kwoty obciążenia),
  • w przypadku, gdy reklamację składa podmiot inny niż poszkodowany, konieczne jest przedstawienie potwierdzenia rozliczenia z poszkodowanym za szkodę.
• Inne dokumenty
  • notatka policyjna lub straży pożarnej, jeżeli na miejsce zdarzenia wezwano służby,
  • instrukcje nadawcy, jeżeli zostały wydane w związku z przewozem.

Dostarczanie wyżej wymienionych dokumentów jest absolutnie niezbędne do prawidłowego rozpatrzenia zgłoszenia szkody i ustalenia odpowiedzialności.

Jeśli uważasz, że decyzja ubezpieczyciela dotycząca szkód powstałych w transporcie została wydana bez uzasadnionych podstaw, przysługuje Ci prawo do jej zaskarżenia oraz dążenia do zmiany takiego rozstrzygnięcia.

W szczególności, w sytuacjach, gdy towarzystwo ubezpieczeniowe zaniżyło wartość należnego odszkodowania, odmówiło jego wypłaty lub w inny sposób naruszyło Twoje prawa jako ubezpieczonego, oferujemy kompleksowe wsparcie prawne. Zapewnimy profesjonalną pomoc w sporządzeniu odwołania od decyzji ubezpieczyciela, wskazując na ewentualne uchybienia formalne lub merytoryczne.

W przypadku, gdy procedura odwoławcza okaże się nieskuteczna, podejmiemy działania mające na celu ochronę Twoich interesów przed sądem.

Prawo przewozowe, choć na pozór nakłada na przewoźnika odpowiedzialność w oparciu o zasadę ryzyka, przewiduje określone wyjątki i przesłanki, które umożliwiają jej wyłączenie.

W myśl art. 65 ust. 2 ustawy Prawo przewozowe, odpowiedzialność przewoźnika zostaje wyłączona w sytuacjach, gdy szkoda została spowodowana:

• z przyczyn leżących po stronie nadawcy lub odbiorcy, które nie są wynikiem winy przewoźnika,
• w związku z właściwościami towaru,
• wskutek działania siły wyższej.

Przewoźnik, w każdej z powyższych sytuacji, ma obowiązek udowodnić okoliczności, które wyłączają jego odpowiedzialność za powstałą szkodę.

Przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki (z wyjątkiem opóźnienia), jeżeli wykaże, że szkoda powstała w wyniku:

• Niewłaściwego oznaczenia towaru – nadanie rzeczy pod nazwą niezgodną z rzeczywistością, nieścisłą lub niedostateczną, szczególnie w przypadku rzeczy wyłączonych z przewozu lub przyjmowanych na szczególnych warunkach, a także niezachowanie tych warunków przez nadawcę (np. transport leków wymagających szczególnych temperatur),
• Niewłaściwego opakowania – brak, niedostateczność lub wadliwość opakowania towarów, które z uwagi na swoje właściwości są narażone na szkodę (np. szkło, delikatne materiały),
• Wadliwości lub naturalnych właściwości towaru – szczególna podatność na uszkodzenia wynikająca z naturalnych cech przewożonych rzeczy (np. owoce łatwo psujące się),
• Załadunku, rozmieszczenia lub wyładunku towaru przez nadawcę lub odbiorcę,
• Niewłaściwego dozoru przesyłki, jeżeli zgodnie z umową lub przepisami przesyłka powinna być dozorowana, a szkoda wynika z przyczyn, którym mógł zapobiec dozorca (np. transport materiałów promieniotwórczych, broni, amunicji).

Wykazanie jednej z powyższych przesłanek skutkuje ustawowym domniemaniem jej prawdziwości, co oznacza, że druga strona sporu zobowiązana jest do przedstawienia dowodu przeciwnego.

Sytuacja przewoźnika na gruncie Konwencji CMR różni się od tej uregulowanej w prawie krajowym. Zgodnie z art. 17 ust. 2 Konwencji CMR, przewoźnik jest zwolniony z odpowiedzialności, jeżeli zaginięcie, uszkodzenie lub opóźnienie przewozu towaru wynikło z jednej z następujących przyczyn:

W przypadku, gdy polecenie zmiany umowy pochodzi od osób uprawnionych, a przewoźnik nie wykonuje go w sposób należyty lub w ogóle go nie realizuje, powstała szkoda podlega naprawieniu. Wysokość odszkodowania w takich sytuacjach ustalana jest na podstawie zasad określonych w art. 80 ustawy Prawo przewozowe. Przepis ten precyzuje kryteria i ograniczenia dotyczące odszkodowań, mając na celu wyważenie interesów stron oraz zapobieżenie nadmiernemu obciążeniu przewoźnika.

Sytuacja przewoźnika na gruncie Konwencji CMR różni się od tej uregulowanej w prawie krajowym. Zgodnie z art. 17 ust. 2 Konwencji CMR, przewoźnik jest zwolniony z odpowiedzialności, jeżeli zaginięcie, uszkodzenie lub opóźnienie przewozu towaru wynikło z jednej z następujących przyczyn:

• winy osoby uprawnionej,
• zlecenia wydanego przez osobę uprawnioną,
• wad własnych towaru,
• działania siły wyższej.

Co więcej, w myśl art. 19 Konwencji CMR, opóźnienie w przewozie towaru zachodzi w sytuacji, gdy nie został on dostarczony w uzgodnionym terminie, a w przypadku braku umowy co do terminu – gdy czas przewozu przekroczył okres, jaki mógłby być uznany za odpowiedni dla starannego przewoźnika.

Z kolei art. 17 ust. 4 Konwencji CMR przewiduje, że odpowiedzialność przewoźnika nie powstaje także w przypadkach, gdy szkoda wynikła z:

• użycia pojazdów otwartych i nieprzykrytych opończą, pod warunkiem, że takie użycie zostało odnotowane w liście przewozowym,
• braku lub wadliwego opakowania towaru, co naraża go na uszkodzenie lub zaginięcie,
• manipulowania, ładowania, rozmieszczania lub wyładowania towaru przez nadawcę, odbiorcę lub osoby działające w ich imieniu,
• naturalnych właściwości towarów, które mogą powodować ich samoistne zaginięcie lub uszkodzenie (np. rdza, wycieki, wyschnięcie, psucie się),
• niewystarczającego lub błędnego oznakowania przesyłki,
• przewozu żywych zwierząt, gdzie ryzyko uszkodzenia wynika z ich specyfiki.

W przypadku, gdy odpowiedzialność przewoźnika obejmuje jedynie część szkody, jest ona ograniczona do zakresu tej części. Wyłączone jest przy tym powoływanie się przez przewoźnika na usterki techniczne pojazdu, którym realizowany był przewóz, jak również na winę osób wynajmujących pojazd lub ich pracowników.

Obowiązek wykazania przesłanek wyłączających odpowiedzialność ciąży na przewoźniku. Jeżeli przewoźnik skutecznie przedstawi dowód na istnienie takiej przesłanki, uznaje się, że jego twierdzenia są zgodne z rzeczywistością, chyba że osoba uprawniona udowodni przeciwną okoliczność.

W sytuacjach przewozu żywego inwentarza lub towarów wymagających specjalnych warunków transportu, przewoźnik zobligowany jest udowodnić, że działał z należytą starannością, podejmując stosowne środki i postępując zgodnie z otrzymanymi wytycznymi, aby skutecznie wyłączyć swoją odpowiedzialność.